Anale furunculose

Anale furunculose (ook wel bekend als “perianale fistels”) is een diepe ontsteking van de huid rondom de anus waarbij soms het slijmvlies van de anus en de endeldarm betrokken is.Het is een chronische, vaak terugkerende aandoening. De behandelingsmogelijkheden breiden zich de laatste jaren uit, waardoor de ziekte steeds vaker met succes gecontroleerd kan worden. 

In principe kunnen alle honden deze aandoening krijgen, maar bij Duitse Herdershonden komt dit probleem veel vaker voor dan bij andere rassen. De ziekte openbaart zich meestal op “middelbare leeftijd”: gemiddeld 4 tot 7 jaar.

Anale furunculose komt vooral bij de Duitse Herder voor

Waardoor ontstaat anale furunculose?

De oorzaak van anale furunculose is onbekend. Aangenomen wordt dat de kern van het probleem ligt in een afwijking van het afweersysteem. Daarnaast kan een bacteriële infectie ook een rol spelen, maar dit is waarschijnlijk slechts een bijkomend probleem.

Wat zijn de klachten?

Bij anale furunculose ontstaan er gaten (fistels) in de huid naast de anus. Sommige honden hebben hier geen last van maar bij andere honden veroorzaakt deze aandoening irritatie en pijn. Deze honden likken en bijten vaak aan de anus. Honden met anale furunculose hebben soms moeite met het produceren van ontlasting. De hond gaat dan vaak persen zonder resultaat, en/of laat merken dat het pijn doet. Deze pijnlijke stoelgang kan leiden tot obstipatie, maar ook tot diarree. Als de staart wordt opgetild, wordt het meestal al snel duidelijk wat er aan de hand is: in het gebied van de anus is de ontsteking zichtbaar, variërend van één of enkele kleine gaatjes (fistels), tot een groot ontstoken gebied met diepe gaten. Vaak is er ook afscheiding van (bloederig)vocht en/of pus.

Fistels ziener uit als gaatjes die bloederig vocht afscheiden

Of er ook een ontsteking is van het laatste deel van de endeldarm, is aan de buitenkant niet zichtbaar. Maar als de hond veel perst, heeft hij vrijwel zeker ook ontsteking van de endeldarm

Doorsnede van fistels en ontstoken endeldarm

Welke behandeling is er mogelijk?

Anale furunculose kan worden behandeld met medicijnen, door middel van een operatie, of met een combinatie van beiden. Tegenwoordig wordt vrijwel altijd eerst een behandeling met medicijnen gestart. De keuze voor een bepaalde behandeling maken we op grond van de ernst en de uitbreiding van de klachten, het verloop van de ziekte tot dan toe en de medewerking van de hond.
Bij een uitgebreid fistelend oppervlak kan de operatie erg lastig zijn, ook voor een op dit terrein ervaren chirurg. Daarom wordt er alleen bij honden met geringe uitbreiding van de aandoening nog overwogen tot operatie over te gaan. Bij uitgebreide furunculose en wanneer het anus slijmvlies ontstoken is, wordt meestal een medicinale behandeling geadviseerd. Veel gebruikte en effectieve middelen zijn; cyclosporine, tacrolimuscrème, en antibiotica.
Wanneer de gekozen behandeling niet (meer) aanslaat, kan op een andere behandelingsvorm worden overgestapt.