Lasertherapie voor de orthopedische patiënt

Bij lasertherapie wordt er gebruikt gemaakt van laserlicht. Laserlicht wordt in ons dagelijkse leven veel gebruikt. We kennen allemaal de laser effecten van een lichtshow, het rode licht dat onze boodschappen scant bij de kassa, maar er zit ook een laser in laserprinters en in een cd-speler. Kortom, oneindig veel toepassing van laserlicht. Uit de berichten in de media blijken die laserlampjes helemaal niet zo onschadelijk te zijn. Laser is handig en kent vele toepassingen en voordelen, maar het is ook een vorm van licht waar we mee moeten uitkijken.

De mate van schade die een laser kan veroorzaken, wordt bepaald door de kracht van het laserapparaat. In het scan apparaat van de kassa is het laserlicht ongevaarlijk. De laser die we gebruiken om dieren en mensen mee te behandelen, is zodanig krachtig dat deze alleen ingezet kan worden in speciaal daarvoor ingerichte ruimtes waarin speciale beschermingsmiddelen worden gebruikt. Deze bescherming is onder andere in de vorm van een bril die zowel door het dier, de eigenaar en de behandelaar wordt gedragen.

Laserlicht komt altijd als een bundeltje uit het apparaat en is niet hetzelfde als bij een lamp waarbij het licht alle kanten op schijnt. Laserlicht is maar voor een deel door ons oog waar te nemen. Een groot deel van de laserapparaten die de dierenfysio- en revalidatietherapeut gebruiken, maken licht dat ons oog niet kan zien.

De werking van laserlicht

Als we een laser bundel op een patiënt richten, wordt een deel van dat laserlicht weerkaatst. Om deze reden is het belangrijk dat de eigenaar, het dier en de behandelaar een beschermende bril dragen. Een ander deel van het licht wordt direct door de huid en de vacht geabsorbeerd. Het deel dat door de vacht en de huid komt, geeft in de diepte zijn werking. Laserlicht kan maar maximaal tot 4 cm diep in de patiënt komen. Het te behandelen deel van de patiënt moet dan ook binnen deze 4 cm liggen. Soms behandelen we daarom een been rondom zodat laserlicht de te behandelen structuur kan bereiken.

In de patiënt doet laser het volgende:

1. Laser remt de pijn die het dier ervaart.
2. Laser onderdrukt de ontsteking in een geblesseerd of geopereerd dier. Dit lijdt tot sneller herstel.
3. Laser kan stamcellen activeren die naar een geblesseerd gebied worden vervoerd door het lichaam of die wij inspuiten in het dier.
4. Voor het herstel van weefsel moeten er nieuwe cellen geproduceerd worden en daarvoor moeten cellen met elkaar in contact komen. Dit contact wordt bevorderd door laserlicht. Kortom, het herstel weefsel wordt gestimuleerd.
5. Laser beïnvloedt de stofwisseling in de cellen. Betere stofwisseling leidt tot een betere functie en dus ook tot sneller herstel.

Laser in de dierfysiotherapie

Lasertherapie kan in de volgende gevallen ingezet worden bij de orthopedische patiënt:

1. Huid- en wondtherapie
2. Pees- en ligament trauma en spierblessures
3. Neurologische aandoeningen
4. Artrose
5. Pijnbestrijding

1. Huid- en wondtherapie

Om de huid te laseren, wordt een ander soort laserlicht gebruikt dan voor de meer in de diepere gelegen weefsels. Niet elk laserapparaat heeft deze golflengte. Laser heeft op de huid diverse effecten:
• De cellen die de wond doen genezen, worden aangezet tot snellere groei waardoor een wond sneller geneest.
• Verbindingseiwitten tussen de cellen worden meer geproduceerd waardoor het herstellende weefsel eerder belastbaar is.
• De vaat ingroei wordt gestimuleerd. Vaten brengen zuurstof, voedingstoffen en afweercellen naar een wondgebied. Allemaal noodzakelijke ingrediënten om een wondherstel optimaal te laten verlopen.
• Het afdrijven van vocht uit een wond gebied wordt bevorderd door laserlicht. Vocht in een wondgebied vertraagt de genezing en vergroot de kans op infectie.
Lasertherapie wordt ook toegepast bij het MCD op de afdeling dermatologie.

2. Pees- en ligament trauma en spierblessures

Ook op het gebied van spier- en peesletsel zijn er onderzoeken die een positief effect aantonen bij de mens voor zowel schouder blessures, een beschadigde knie of achillespees en bij de behandeling van tennis of golfarmen (epicondylitis). Dit laatste probleem zien wij veelvuldig bij honden met elleboogproblemen (flexorpees enthesopathie).

3. Neurologische aandoeningen

Onderzoek toont een zeer positief effect van laser op herstel van zenuwweefsel. Zowel ruggenmerg als hersenen maar ook gekneusde of herstellende zenuwen.
• Laser leidt tot snellere reparatie van beschadigde zenuwuitlopers.
• Ook leidt de laser tot een verminderde ontstekingsreactie.
Er is onderzoek gedaan naar honden met hernia’s waarbij een operatie is gedaan. Deze honden kregen in de periode na de operatie lasertherapie. De honden die met lasertherapie zijn behandeld, blijken veel sneller te herstellen naar een normale loopfunctie. Met laserbehandeling duurde het 5 dagen, zonder laser behandeling duurde dit 14 dagen.

4. Artrose

Er is veel onderzoek uitgevoerd over het effect van lasertherapie bij mensen met artrose. Deze onderzoeken zijn nog niet gedaan bij honden en katten. Bij de mens zijn de resultaten veelbelovend. Er zijn onderzoeken die positieve effecten aantonen, namelijk:
• Pijnvermindering: 70% ervaart na een jaar zelfs nog een verschil met de controlegroep.
• Meer beweeglijkheid van gewrichten. Meer beweeglijkheid betekent beter functioneren.
• Vermindering van de ontstekingsreactie. Minder irritatie en dus makkelijker en pijnvrijer bewegen.
Deze resultaten zijn zodanig veelbelovend dat laser ook wordt ingezet bij artrose behandeling van onze hond en kat.

5. Pijnbestrijding

Pijn is iets wat je voelt. Voordat je pijn bewust wordt, moet er een pijnprikkel worden opgepikt door een zenuwvezel. Die zenuwvezel moet deze prikkel omzetten in een signaal dat via een uitloop van een zenuwcel wordt getransporteerd naar het ruggenmerg. In het ruggenmerg wordt het signaal door allerlei invloeden aangepast en doorgegeven aan de hersenen waar jij en een dier uiteindelijk pijn ervaren.
Het blijkt dat laserlicht dit gehele proces van een pijnprikkel kan remmen. De weg van een pijnprikkel, via de zenuwen naar het ruggenmerg en de hersenen worden geremd door laserlicht.
Soms moet pijn bestreden worden in het gebied waar de pijnprikkels zijn (bijvoorbeeld na een operatie). Soms moeten de zenuwen die de pijnprikkel transporteren behandeld worden met laserlicht of soms zelfs de hersenen waar pijn wordt waargenomen.
Door toepassing van laser in de fase van herstel wordt pijn dus onderdrukt en dat leidt tot sneller herstel van functioneren van het dier. Pijn onderdrukken is een belangrijke functie van de laser.

Lasertherapie in combinatie met ACP/PRP en stamcellen

Om pezen en gewrichten beter en sneller te laten herstellen, zetten we tegenwoordig steeds vaker speciaal gecentrifugeerde bloedproducten in. Deze worden ACP/PRP genoemd. Ook zetten we steeds vaker stamcellen in bij de revalidatie van peesletsel en in het kader van artrose behandeling.
Onderzoek toont aan dat het gebruik van lasertherapie bij de orthopedische patiënt, samen met de injectie van ACP/PRP al dan niet samen met stamcellen, leidt tot een beter en sneller herstel. De werking ACP/PRP en stamcellen wordt door laserlicht versterkt.

Kan iedereen laser toepassen?

Het antwoord hierop is nee. Alleen mensen die een speciale training hebben ondergaan mogen de laser bedienen. Bij het MCD zijn dit onze revalidatietherapeut, dierfysiotherapeut, dierenartsen en gecertificeerde dierenartsassistentes. Bij verkeerd gebruik van het apparaat kunnen er beschadigingen aan dier en mens in en buiten de ruimte optreden. Het gevaarlijke van laserlicht is dat je het niet ziet, maar het is er wel.
De ruimte waarin de lasertherapie plaats vindt, moet afgesloten zijn. Tijdens de behandeling mag er niemand zomaar binnen lopen. De ruimte moet voorzien zijn van waarschuwingsborden en bovenal mag je niet in de ruimte kunnen kijken. Alle ramen en deuren moeten afgeschermd zijn.

De mensen en dieren die in de ruimte zijn, moeten, als de laser aan staat, altijd oogbescherming dragen. Jij en jouw huisdier krijgen hiervoor speciale brillen.

Meer vragen over lasertherapie? Kijk op onze pagina ‘FAQ’ voor de meeste gestelde vragen over lasertherapie bij uw dier.