Lasertherapie voor de orthopedische patiënt

Bij lasertherapie maken we gebruik van laserlicht. In ons dagelijks leven gebruiken we veel laserlicht. We kennen allemaal de laser effecten van een lichtshow, het rode licht dat onze boodschappen scant bij de kassa, maar er zit ook een laser in laserprinters en in een cd-speler. Kortom, oneindig veel toepassing van laserlicht. Uit de berichten in de media blijken die laserlampjes helemaal niet zo onschadelijk te zijn. Laser is handig en kent vele toepassingen en voordelen, maar het is ook een vorm van licht waar we mee moeten uitkijken.

De mate van schade die een laser kan veroorzaken, wordt bepaald door de kracht van het laserapparaat. In het scan apparaat van de kassa is het laserlicht ongevaarlijk. De laser die we gebruiken om dieren en mensen mee te behandelen, is zodanig krachtig dat deze alleen ingezet kan worden in speciaal daarvoor ingerichte ruimtes waarin speciale beschermingsmiddelen worden gebruikt. Deze bescherming is onder andere in de vorm van een bril die zowel door het dier, de eigenaar en de behandelaar wordt gedragen.

Laserlicht komt altijd als een bundeltje uit het apparaat en is niet hetzelfde als bij een lamp waarbij het licht alle kanten op schijnt. Laserlicht is maar voor een deel door ons oog waar te nemen. Een groot deel van de laserapparaten die de dierenfysio- en revalidatietherapeut gebruiken, maken licht dat ons oog niet kan zien.

De werking van laserlicht

Als we een laser bundel op een patiënt richten, weerkaatst een deel van dat laserlicht. Om deze reden is het belangrijk dat de eigenaar, het dier en de behandelaar een beschermende bril dragen. Een ander deel van het licht wordt direct door de huid en de vacht geabsorbeerd. Het deel dat door de vacht en de huid komt geeft in de diepte zijn werking. Laserlicht kan maar maximaal tot 4 cm diep in de patiënt komen. Het te behandelen deel van de patiënt moet dan ook binnen deze 4 cm liggen. Soms behandelen we daarom een been rondom zodat laserlicht de te behandelen structuur kan bereiken.

In de patiënt doet laser het volgende:

1. Laser remt de pijn die het dier ervaart.
2. Het onderdrukt de ontsteking in een geblesseerd of geopereerd dier. Dit lijdt tot sneller herstel.
3. Laser kan stamcellen activeren, die het lichaam naar een geblesseerd gebied vervoert of die wij in het dier inspuiten.
4. Voor het herstel van weefsel moeten er nieuwe cellen geproduceerd worden en daarvoor moeten cellen met elkaar in contact komen. Het laserlicht bevorderd dit contact. Kortom, het herstel weefsel wordt gestimuleerd.
5. Laser beïnvloedt de stofwisseling in de cellen. Betere stofwisseling leidt tot een betere functie en dus ook tot sneller herstel.

Laser in de dierfysiotherapie

We zetten lasertherapie in bij de orthopedische patiënt in de volgende gevallen:

1. Huid- en wondtherapie
2. Pees- en ligament trauma en spierblessures
3. Neurologische aandoeningen
4. Artrose
5. Pijnbestrijding

1. Huid- en wondtherapie

Om de huid te laseren, gebruikt men een ander soort laserlicht dan het laserlicht voor de dieper gelegen weefsels. Niet elk laserapparaat heeft deze golflengte. Laser heeft op de huid diverse effecten:
• Lasertherapie zorgt voor een snellere groei van cellen die wonden genezen.
• Doordat cellen meer verbindingseiwitten produceren door de laser, is het herstellende weefsel eerder belastbaar.
• Stimuleert de vaat ingroei. Vaten brengen zuurstof, voedingstoffen en afweercellen naar een wondgebied. Allemaal noodzakelijke ingrediënten om een wondherstel optimaal te laten verlopen.
• Laserlicht bevordert het afdrijven van vocht uit een wond gebied. Vocht in een wondgebied vertraagt de genezing en vergroot de kans op infectie.
Ook de afdeling Dermatologie van het MCD gebruikt lasertherapie.

2. Pees- en ligament trauma en spierblessures

Ook op het gebied van spier- en peesletsel zijn er onderzoeken die een positief effect aantonen bij de mens voor zowel schouder blessures, een beschadigde knie of achillespees en bij de behandeling van tennis of golfarmen (epicondylitis). Dit laatste probleem zien wij veelvuldig bij honden met elleboogproblemen (flexorpees enthesopathie).

3. Neurologische aandoeningen

Onderzoek toont een zeer positief effect van laser op herstel van zenuwweefsel. Zowel ruggenmerg als hersenen maar ook gekneusde of herstellende zenuwen.
• Laser leidt tot snellere reparatie van beschadigde zenuwuitlopers.
• Ook leidt de laser tot een verminderde ontstekingsreactie.
Er is onderzoek gedaan naar honden met hernia’s waarbij een operatie is gedaan. Deze honden kregen in de periode na de operatie lasertherapie. De honden die met lasertherapie zijn behandeld, blijken veel sneller te herstellen naar een normale loopfunctie. Met laserbehandeling duurde het 5 dagen, zonder laser behandeling duurde dit 14 dagen.

4. Artrose

Er is veel onderzoek uitgevoerd over het effect van lasertherapie bij mensen met artrose. Deze onderzoeken zijn nog niet gedaan bij honden en katten. Bij de mens zijn de resultaten veelbelovend. Er zijn onderzoeken die positieve effecten aantonen, namelijk:
• Pijnvermindering: 70% ervaart na een jaar zelfs nog een verschil met de controlegroep.
• Meer beweeglijkheid van gewrichten. Meer beweeglijkheid betekent beter functioneren.
• De ontstekingsreactie vermindert, wat leidt tot minder irritatie en daardoor makkelijker en pijnvrijer bewegen.
Deze resultaten zijn zodanig veelbelovend dat laser ook wordt ingezet bij artrose behandeling van onze hond en kat.

5. Pijnbestrijding

Pijn is iets wat je voelt. Voordat je je bewust bent van pijn, moet een zenuwvezel een pijnprikkel oppikken. Die zenuwvezel moet deze prikkel omzetten in een signaal dat via een uitloop van een zenuwcel wordt getransporteerd naar het ruggenmerg. In het ruggenmerg wordt het signaal door allerlei invloeden aangepast en doorgegeven aan de hersenen waar jij en een dier uiteindelijk pijn ervaren.

Lasertherapie als pijnbestrijding bij de orthopedische patiënt

Het blijkt dat laserlicht het gehele proces van een pijnprikkel kan remmen door de weg van de pijnprikkel via de zenuwen naar het ruggenmerg en de hersenen te beïnvloeden.
Soms moet pijn worden bestreden op de plek waar de pijnprikkels ontstaan, bijvoorbeeld na een operatie. Soms moeten de zenuwen die de pijnprikkel transporteren behandeld worden met laserlicht of soms zelfs de hersenen waar pijn wordt waargenomen. Door toepassing van laser in de fase van herstel wordt pijn dus onderdrukt en dat leidt tot sneller herstel van functioneren van het dier. Pijn onderdrukken is een belangrijke functie van de laser.

Lasertherapie in combinatie met ACP/PRP en stamcellen

Om pezen en gewrichten beter en sneller te laten herstellen, zetten we tegenwoordig steeds vaker speciaal gecentrifugeerde bloedproducten in. Deze noemen we ACP/PRP. Ook zetten we steeds vaker stamcellen in bij de revalidatie van peesletsel en in het kader van artrose behandeling.
Onderzoek toont aan dat het gebruik van lasertherapie bij de orthopedische patiënt, samen met de injectie van ACP/PRP al dan niet samen met stamcellen, leidt tot een beter en sneller herstel. Laserlicht versterkt de werking van ACP/PRP.

Kan iedereen laser toepassen?

Het antwoord hierop is nee. Alleen mensen die een speciale training hebben ondergaan mogen de laser bedienen. Bij het MCD zijn dit onze revalidatietherapeut, dierfysiotherapeut, dierenartsen en gecertificeerde dierenartsassistentes. Bij verkeerd gebruik van het apparaat kunnen er beschadigingen aan dier en mens in en buiten de ruimte optreden. Het gevaarlijke van laserlicht is dat je het niet ziet, maar het is er wel.
De ruimte waarin de lasertherapie plaats vindt, moet afgesloten zijn. Tijdens de behandeling mag er niemand zomaar binnen lopen. De ruimte moet voorzien zijn van waarschuwingsborden en bovenal mag je niet in de ruimte kunnen kijken. Alle ramen en deuren moeten afgeschermd zijn.

De mensen en dieren die in de ruimte zijn, moeten, als de laser aan staat, altijd oogbescherming dragen. Jij en jouw huisdier krijgen hiervoor speciale brillen.

Meer vragen over lasertherapie? Kijk op onze pagina ‘FAQ’ voor de meeste gestelde vragen over lasertherapie bij uw dier.