Ureum en Creatinine

Ureum

Een verhoogd ureumgehalte (UREA of BUN) in het bloedonderzoek bij uw hond of kat wijst op:

Een slechte nierfunctie
Een verhoogde aanmaak van ureum.

Als het creatininegehalte niet gelijktijdig verhoogd is, is er zeer waarschijnlijk geen sprake van nierfalen.

Creatinine

Creatinine is een afbraakproduct uit spierweefsel en wordt door het lichaam met een vrij constante snelheid geproduceerd, afhankelijk van de aanwezige hoeveelheid spieren. Het wordt in de nier uitgescheiden.

Een verhoogd creatinine wijst op een slechte nierfunctie.
Behalve door een nierziekte, kan een verhoogd creatinine ook worden veroorzaakt door een lage bloeddruk of een beschadiging aan de blaas.
Als bij bloedonderzoek het creatinine verhoogd blijkt te zijn, moet onderzocht worden waardoor het verhoogd is.

Oorzaken van nierfalen

Verhoogd ureum, oorzaken:

Verhoogde ureumproductie
- Eiwitrijk dieet
- Maagdarmbloeding
- Afvallen
- Te snel werkende schildklier
- Koorts
- Tetracycline (een antibioticum)
Uitdroging
Hartfalen, shock
Nierfalen
Blaas of plasbuisproblemen
- Verstopte blaas of plasbuis: uw huisdier kan niet plassen
- Urine lekkage (door scheur)

Verlaagd ureum, oorzaken:

Verhoogd Creatinine, oorzaken:

Slechte doorbloeding nieren
- Uitdroging (bijvoorbeeld bij de ziekte van Addison)
- Hartfalen?
- Shock
Nierfalen
Blaas of plasbuisproblemen
- Verstopte blaas/plasbuis: hond of kat kan niet plassen
- Urine lekkage (door scheur)

Verlaagd Creatinine, oorzaken:

Een verlaagd creatinine vinden we bij honden en katten met weinig spieren.

SDMA

SDMA is een nieuwe bloedtest bij nierfalen. Deze waarde wordt niet beïnvloed door gespierdheid van de patiënt. Op die manier is het soms mogelijk eerder nierfalen vast te stellen.

Lees verder bij SDMA.

Ureum en Creatinine

Het ureum en creatinine worden vaak samen bepaald. Als het ureum verhoogd is, en het creatinine niet, is er zeer waarschijnlijk geen sprake van een slechte nierfunctie.

Soms wordt er een ureum/creat ratio berekend.

Een normaal creatinine, maar wel een nierziekte

De nieren hebben een grote reservecapaciteit. Pas als 75% van de normale filterfunctie van de nieren is verdwenen, zal de creatinespiegel gaan stijgen.

Als de creatininespiegel nog normaal is, kan een GFR bepaling of exogene creatinineklaring aantonen of de nieren beschadigd zijn. Dit zijn bepaalde tests waarbij een stof wordt ingespoten en we vervolgens meerdere keren bloed afnemen om te kijken hoe snel de nieren die stof weer uit het lichaam afvoeren.

Nierfalen: de hoogte van het creatinine zegt niet alles

Bij nierfalen geldt: hoe hoger de creatininewaarde, des te slechter is de nierfunctie. Maar:

Ook dieren met zeer hoge creatininewaarden, kunnen soms volledig herstellen.

We hebben meerdere dieren behandeld met een creatinine hoger dan 1000 umol/l, die volledig zijn genezen.

Voor de prognose van nierfalen is het belangrijker

Wat de oorzaak is van de verhoogde creatinine / nierfalen
Hoe de patiënt reageert op de behandeling
Hoe lang de klachten al aanwezig zijn

Creatinine is niet giftig

Veel mensen denken dat ureum en creatinine giftige stoffen zijn.

Het zijn afvalstoffen die we gemakkelijk kunnen meten. Er zijn echter veel andere stoffen die niet goed uitgescheiden worden, waar het dier ziek van wordt. Dieren met nierfalen worden ziek omdat:

De afvoer van duizenden verschillende stoffen verstoord is. Voorbeelden zijn kalium, fosfaat, bijschildklierhormoon (paraathormoon, PTH)
Dieren makkelijk uitdrogen
De zuurgraad van het bloed verstoord is
De bloeddruk mogelijk verstoord is
EPO (hormoon voor het aanmaken van rode bloedcellen) verminderd is

Onderzoek bij nierfalen

Het creatinine is belangrijk om nierfalen vast te stellen. Om te bepalen welke behandeling we gaan geven, en voor het bijstellen van de behandeling is deze waarde minder belangrijk.

Bij de controle van nierpatiënten meten we het

Kalium
Fosfaat
Percentage rode bloedcellen (de hematocriet, Ht of PCV, zie bloedarmoede hond of bloedarmoede kat)
Urine-sediment
Eiwit/creatinine ratio in de urine
Bacteriologie
Bloeddruk (hond, kat)

Als deze waarden afwijkend zijn, zullen we de behandeling bijstellen (indien mogelijk).