Aldosteron

Aldosteron is een hormoon dat wordt gemaakt in de bijnier. Het is een steroïdhormoon en het lichaam maakt het uit cholesterol. Andere voorbeelden van steroïdhormonen zijn onder andere testosteron, cortison en oestrogeen. Alodosteron is belangrijk voor het regelen van de bloeddruk.

Aldosteron zorgt voor het behoud van een goede bloeddruk: als de bloeddruk driegt te dalen zorgt aldosteron er voor dat er minder zouten en water door de nieren worden uitgescheiden. Dit hormoon regelt de water en zout balans in het lichaam door de uitscheiding van natrium en kalium door de nieren te remmen.

Hoeveel ervan is in het lichaam, hangt samen met andere hormonen. Het vormt een onderdeel van het RAAS: Renine-Angiotensine-Aldosteron-Systeem. Deze term wordt vaak gebruikt omdat problemen met één van deze hormonen vaak tot dezelfde soort klachten leiden. De hoeveelheid aldosteron hangt ook af van de hoeveelheid kalium in het bloed. Vandaar dat we deze bepaling vaak tegelijk met een kalium-bepaling uitvoeren.

Wanneer er te weinig van dit hormoon aangemaakt wordt, zijn de nieren niet in staat om het water en zout te reguleren. Dit kan leiden tot een daling in van de hoeveelheid circulerend vocht (het bloedvolume) en daarbij de bloeddruk. Dit kan passen bij de ziekte van Addison.

Wanneer wordt deze aldosteron-bepaling gedaan?

• Bij een verdenking op een tekort aan aldosteron.
  • Meestal is er dan ook een tekort aan cortisol, het ander hormoon uit de bijnier (ziekte van Addison). Alleen een deze bepaling zegt niet zoveel. We beginnen met een ACTH stimulatietest doen, waarbij we het cortisol-gehalte meten. Heel soms is er alleen een tekort aan aldosteron (laag natrium en hoog kalium met normale cortisol gehaltes voor en na ACTH stimulatie), zonder dat er te weinig cortisol is. Dat kunnen we dan aantonen met een aldosteron bepaling. We noemen deze ziekte selectief hypoaldosteronisme.
• Bij een verdenking op een teveel aan aldosteron (hyperaldosteronisme).
  • We kennen deze ziekte bij de kat. We verdenken een kat van hyperaldosteronisme (syndroom van Conn) als de kat een hoge bloeddruk heeft en te weinig kalium in het bloed.

Interpretatie van de uitslag

Te veel kan passen bij

• Teveel stimulatie (hartziektes, leverziektes, nierziektes)
• Primair hyperaldosteronisme
• Overactieve bijnieren na stoppen van bepaalde medicijnen (Fortekor, Semintra)

Te weinig kan passen bij

• Bijnierziekte: ziekte van Addison, selectief hypoaldosteronisme
• Medicijngebruik:
  • ACE remmers, dit zijn medicijnen die we voorschrijven bij hartproblemen, nierziektes en soms bij hoge bloeddruk
  • Gebruik van het medicijn Semintra, een medicijn dat bij sommige nierproblemen bij de kat gebruikt wordt.