Bloedarmoede (hond)

Bij bloedarmoede (anemie) is het aantal rode bloedcellen verlaagd. Het lichaam heeft hierdoor een tekort aan zuurstof, honden zijn moe. Er zijn verschillende oorzaken voor bloedarmoede, dus ook verschillende behandelingen.

Normale aantal rode bloedcellen

Bloed bestaat voor 42 tot 61% uit rode bloedcellen. We noemen deze waarde de hematocriet (Ht) of packed cell volume (PCV). Een buisje bloed moet na centrifugeren dus ongeveer voor de helft gevuld zijn met rode bloedcellen. De andere helft is vocht (plasma, serum).
Het aantal witte bloedcellen en bloedplaatjes is minder dan 1%.

Is de bloedarmoede de oorzaak van de problemen?

Veel dieren met een chronische ziekte hebben een beetje bloedarmoede. Dit artikel gaat over honden met een hematocriet van minder dan 30%
Hoe sneller de bloedarmoede ontstaat, hoe sneller de hond symptomen laat zien die passen bij bloedarmoede:
- Bij een zeer snelle afbraak van rode bloedcellen, kan de hond al problemen krijgen bij een Ht van 25%
- Heeft de hond een (langzame) aanmaakstoornis, dan kan een hond met een Ht van minder dan 10% soms nog erg fit ogen. Als het lichaam genoeg tijd heeft, kan het zich namelijk aanpassen aan zuurstofgebrek. Denk maar aan sporters die graag in gebieden met weinig zuurstof trainen, (hoog in de bergen). De rode bloedcellen kunnen het zuurstof gemakkelijker vervoeren.

Symptomen bloedarmoede hond

Bij bloedarmoede hebben de spieren en organen zuurstofgebrek. Dieren zijn sneller moe, zijn sloom en hebben minder honger. Het lukt niet om het normale rondje te lopen, of de hond is trager dan normaal. Het hart zal sneller pompen en een dier zal bij geringe inspanning ook sneller gaan ademen. De slijmvliezen zijn bleek.
Als de bloedarmoede snel ontstaat kan een hond zelfs flauwvallen.

Oorzaken bloedarmoede hond

– Bloedverlies

Dat een hond met een bloedende wond bloedarmoede kan krijgen, zal niemand verbazen. Als de hond in de buik- of borstholte bloedt of bloed verliest in de maag of darmen, is het bloedverlies minder opvallend. Behalve weinig rode bloedcellen, hebben honden met bloedverlies ook een laag bloedeiwitgehalte.

Bloedverlies kan worden veroorzaakt door:

Verwonding.
Stollingsstoornissen (hemofilie, weinig bloedplaatjes, rattengif, ziekte van Von Willebrand, e.a.).
Afwijkende bloedvaten (tumoren, aneurysma), milttumoren.
Pijnstillers kunnen maag- en darmbloedingen geven. De kans hierop is nog groter, als de pijnstiller wordt gecombineerd met prednison.
Bij puppy’s kunnen vlooien en haakwormen ook ernstige bloedarmoede geven.
De ziekte van Addison kan gepaard gaan met bloederige diarree.
Ernstige maagdarminfecties en allergische reacties kunnen ook bloederige diarree geven.

– Verstoorde bloedaanmaak

Rode bloedcellen leven ongeveer 4 maanden. Oude cellen worden in de milt gerecycled. Nieuwe cellen worden in het beenmerg aangemaakt. Als door een ziekte van het beenmerg de aanmaak stopt, duurt het ongeveer 3 maanden voordat de hond de hond bloedarmoede krijgt. Honden met een bloedaanmaakstoornis hebben vaak relatief weinig klachten, ondanks een forse bloedarmoede. Een bloedtransfusie is vaak niet nodig. Een beenmergbiopt kan meer informatie geven.

De bloedaanmaak kan aangetast zijn door:

Een immuunziekte van het beenmerg.
Bepaalde medicijnen die de beenmergfunctie aantasten.
Leukemie (kanker van het beenmerg).
Bij chronisch nierfalen wordt er minder erythropoëtine (EPO) geproduceerd.
De aanmaak van bloedcellen kan ook verlaagd zijn door ijzergebrek. Dit wordt vaak veroorzaakt door chronisch (gering) bloedverlies. Deze oorzaak van bloedarmoede komt, in tegenstelling tot de situatie bij de mens, bij de hond zelden voor.

– Bloedafbraak

Bloedafbraak kan verschillende oorzaken hebben:

Babesia Canis is een parasiet die in warmere gebieden (Zuid- en Oost Europa) voorkomt. De parasiet kruipt in de rode bloedcellen en maakt ze kapot. De parasiet wordt overgebracht door een teek. Nadat de hond is besmet, duurt het ongeveer 1 à 2 weken voordat hij ziek wordt. De hond heeft koorts, en plast vaak bruin. De ziekte is goed te behandelen, als we er op tijd bij zijn.
Bij auto-immuun hemolytische anemie (AIHA, IMHA) breekt het lichaam de bloedcellen te snel af. Witte bloedcellen die normaal ziekteverwekkers opeten, storten zich nu massaal op de eigen rode bloedcellen. Deze ontregeling van het immuunsysteem kan worden veroorzaakt door een ontsteking of een tumor elders in het lichaam. Vaak is de oorzaak echter onduidelijk. Maar we weten gelukkig wel wat er aan moeten doen.
Ook de ziekte van Weil en een bloedvergiftiging kunnen leiden tot bloedafbraak.

Diagnose bloedarmoede hond

Bloedarmoede wordt vastgesteld met bloedonderzoek. Meestal wordt gewerkt met het percentage rode bloedcellen in het bloed, de hematocriet (Ht). Sommige dierenartsen gebruiken de Hb (Hb staat voor hemoglobine, dit is de rode kleurstof in rode bloedcellen. De stof die verantwoordelijk is voor het zuurstoftransport).

We onderzoeken daarnaast nog meerdere dingen om de oorzaak van de bloedarmoede vast te stellen.

Behandeling bloedarmoede hond

De oorzaak van de bloedarmoede moet worden weggenomen, dat zal duidelijk zijn. Afhankelijk van de oorzaak van de bloedarmoede kan dat betekenen dat uw hond geopereerd moet worden (bijvoorbeeld bij een inwendige bloeding). Vaak is ook een behandeling met medicijnen nodig.

Bloedtransfusie

Als een hond ernstige bloedarmoede heeft, hier erg veel last van heeft, mogelijk zelfs dreigt te overlijden, kunnen we een bloedtransfusie geven. De bloedtransfusie is bedoeld om de hond in een betere conditie te brengen, zodat een operatie mogelijk is of zodat de medicijnen de tijd hebben om aan te slaan. Een bloedtransfusie neemt de ziekte niet weg.

Of uw hond een bloedtransfusie nodig heeft, is afhankelijk van zijn klinische toestand. Vaak wordt aangehouden dat een hond met een Ht van minder dan 15% een bloedtransfusie nodig heeft. Maar sommige honden hebben een transfusie nodig als ze een Ht hebben van 20%, terwijl andere honden met een Ht van 8% zo stabiel zijn, dat de transfusie niet nodig is.

Voor honden hebben we vaak bloed op voorraad. Soms wordt u gevraagd een donorhond mee te nemen. Dit moet een hond zijn van minimaal 25 kg, in goede gezondheid en hij mag niet buiten Noordwest Europa zijn geweest (in verband met mogelijke bloedparasieten).

De hond heeft twee bloedgroepen: A-positief en A-negatief. Een A-positieve hond kan zowel A-positief als A-negatief bloed ontvangen. Een A-negatieve hond mag maximaal eenmaal A-positief bloed krijgen.

Het geven van een bloedtransfusie duurt enkele uren. Daarna houden we een hond meestal in de opname totdat de patiënt stabiel genoeg is om naar huis te gaan.

Prognose bloedarmoede hond

De levensverwachting van bloedarmoede is sterk afhankelijk van de oorzaak van de klachten en de ernst van de bloedarmoede. Iets wat algemeen geldt, kunnen we er niet over zeggen. Het gaat altijd om uw hond en om de omstandigheden van uw hond.