Diarree bij katten
Een kat heeft normaal 1 tot 2 maal per dag goed gevormde ontlasting. Als er sprake is van dunne of brijachtige ontlasting, spreekt een dierenarts van diarree. Ook als een kat vaak moet poepen, of als er bloed en slijm bij de ontlasting zit, noemt de dierenarts dit diarree.
Kon een kat zelf maar doortrekken…
Acute diarree bij een verder gezonde kat
Acute diarree duurt maximaal 3 weken en kan worden veroorzaakt door:
- Een voerwisseling
- Ontworming
- Bedorven voedsel
- Vies water
- Virussen (oa corona)
- Parasieten (wormen, Giardia, Tritrichomonas).
Meestal is de kat zo gezond, dat ze de diarree op eigen kracht te boven komt. Het is een kwestie van uitzieken. U hoeft dan niet naar de dierenarts. Geef uw kat licht verteerbaar voer, verschoon de kattenbak regelmatig en zorg dat uw kat voldoende kan drinken.
Als uw kat zieker wordt, of als de klachten na een aantal dagen niet verminderen, is een bezoek aan uw dierenarts aan te raden.
Als u meer katten of kittens in huis heeft, is het raadzaam hygiëne maatregelen te nemen. Overleg dit met uw dierenarts.
Een kitten met diarree verdient extra aandacht!
Gebruik bij klachten een stopmiddel (bijvoorbeeld Finidiar) of “sportdrankjes” voor de kat (ORS, bijvoorbeeld Oralade®). Beide middelen genezen uw kat niet, maar zorgen ervoor dat u en zij minder last hebben van de diarree.
LET OP: een kat moet elke dag eten. Als uw kat niet eet, is dit een reden om naar de dierenarts te gaan.
Acute diarree bij een zieke kat
Als uw kat diarree heeft, en ook koorts (meer dan 39,5 °C), niet meer drinkt of niet meer eet, of overgeeft, is het raadzaam een (dienstdoende) dierenarts te bellen. Zeker als uw kat uitgedroogd is, is snelle hulp nodig. De verschijnselen van uitdroging zijn:
- Uw kat is sloom en wil niet eten
- De binnenkant van de lippen is plakkerig
- Een huidplooi verdwijnt langzaam of niet
- De kat kan kouder aanvoelen dan normaal
- De hartslag is vaak hoger dan normaal
Infuus
is nodig als uw kat uitdroogt. In de meeste gevallen moet dit infuus intraveneus (in de bloedbaan) worden gegeven. Onderhuids infuus werkt bij shock en/of ernstige uitdroging niet en is daarom alleen zinvol bij minder zieke dieren. De bloedvaten van de huid en het onderliggende weefsel zijn bij ernstig zieke dieren namelijk nauwelijks doorbloed. Het lichaam stuurt het bloed naar plekken waar het harder nodig is.
Voor het continu kunnen geven van infuus wordt de patiënt vaak opgenomen in het Medisch Centrum voor Dieren vanwege de 24/7 zorg.
Chronische of terugkerende diarree bij de kat
Als de problemen bij uw kat langer dan drie weken duren, of regelmatig terugkeren, raden wij u aan om contact te zoeken met een dierenarts. De kans dat uw kat spontaan geneest is klein en het is verstandig om de oorzaak van de klachten op te sporen en te behandelen voordat uw kat zieker wordt.
Oorzaken van diarree bij de kat
– Voeding
De introductie van een nieuw soort eten, het geven van voeding die niet bedoeld is voor katten, te veel eten, of het eten van bedorven voeding kan diarree geven.
Over het algemeen verdwijnen de klachten na enkele dagen. Soms is het nodig om de kat een bepaald voedingsmiddel, zoals melkproducten, niet meer te geven.
Bij jonge katten is dit, naast infectieuze oorzaken, de meest voorkomende oorzaak van diarree.
– Infectieuze oorzaken
Bepaalde virussen, bacteriën en parasieten kunnen diarree veroorzaken. Jonge katten hebben minder weerstand en dus vaker last van infectieuze diarree dan oudere dieren. Vaak hebben ook andere dieren in de omgeving diarree.
Diarree door een virus verdwijnt meestal vanzelf. Tegen het mogelijk dodelijke kattenziektevirus worden katten ingeënt.
Diarree door een bacterie is vrijwel altijd van tijdelijke aard. Antibiotica zijn vaak niet nodig en kunnen juist de diarree verergeren. Een bacteriekweek van de ontlasting is over het algemeen niet zinvol.
Parasieten geven vaak hardnekkige diarree. Een behandeling is vaak nodig. De meest voorkomende parasieten zijn spoelwormen, lintwormen, Giardia en Tritrichomonas. Omdat elke parasiet met een ander medicijn behandeld moet worden, is ontlastingsonderzoek aan te raden.
– Voedselallergie
Dieren kunnen allergisch worden voor bestanddelen in de voeding. Die allergie kan voor normale eiwitten zijn, in heel normale voeding die al jaren wordt gegeten. De diagnose hiervoor stellen we door het dieet drastisch te veranderen.
Bloedonderzoeken zijn niet betrouwbaar om een voedselallergie aan te tonen.
– Inflammatory bowel disease (IBD)
Oftewel een chronische (langdurige) ontsteking van de darmwand. Deze aandoening stellen wij regelmatig vast. Het is een ziekte van het immuunsysteem (het afweermechanisme werkt niet goed). Een oorzaak van de ontsporing van het immuunsysteem is vaak niet aan te wijzen.
– Darmtumoren
Darmtumoren worden vooral gevonden bij oudere katten. De twee meest voorkomende tumoren bij de kat zijn maligne lymfoom en de adenocarcinoom.
Tumoren kunnen de darm (deels) afsluiten. In die gevallen zijn ze meestal zichtbaar op een echo.
Maligne lymfoom kan in de hele darmwand voorkomen. Het is dan niet zichtbaar op een echo. De diagnose stellen we met endoscopie.
– Darmpoliepen
Komen bij de kat weinig voor. Ze kunnen diarree geven doordat de poliepen de darm gedeeltelijk afsluiten.
– EPI (alvleesklier insufficiëntie)
Bij deze ziekte maakt de alvleesklier te weinig spijsverteringsenzymen. De ziekte komt bij de kat minder voor dan bij de hond.
– Vitamine B12 deficiëntie
Een tekort aan vitamine B12 (cobalamine) kan het gevolg zijn van diarree, maar ook het herstel van de darmen remmen.
– Afwijkingen in het bloed
Ziekten van andere organen kunnen de darm beïnvloeden en diarree geven. Een te hard werkende schildklier, leverproblemen en nierfalen zijn hier voorbeelden van. Deze ziekten stellen we vast met bloedonderzoek.
Onderzoek van diarree bij de kat
- Lichamelijk onderzoek
- Bloedonderzoek: sommige testen kunnen gedaan worden op apparatuur in de dierenkliniek, maar om een compleet bloedonderzoek te doen is de hulp van een groter laboratorium nodig
- Ontlastingsonderzoek: als er sprake is van een parasitaire oorzaak van de diarree, kan dit worden aangetoond met onderzoek van de ontlasting. Een bacteriekweek van de ontlasting is meestal niet zinvol. Omdat een bacteriekweek van de ontlasting vaak leidt tot onnodig antibioticagebruik, raden wij dit af
- Dieet: bij de verdenking op een voedselintolerantie of voedingsallergie is een eliminatiedieet aan te raden
- Röntgenfoto: een röntgenfoto van de buik is bij diarree vaak niet zinvol
- Echo: darmtumoren en afwijkingen aan de lever, nieren of alvleesklier kunnen zichtbaar gemaakt worden met echografisch onderzoek. Ook vocht in de buik is zichtbaar bij een echo. Onder echogeleide kan weefsel/vocht worden weggenomen voor onderzoek
- Endoscopie: een kijkonderzoek van de maag en darmen kan bij veel chronische diarree- klachten helpen bij het opsporen van de oorzaak
- Operatie: soms kan een operatie nodig zijn om de oorzaak van de diarree op te sporen. Omdat dit onderzoek erg belastend is voor de kat en vaak niet nodig , zijn wij erg voorzichtig en we zullen u zo’n operatie niet gauw aanraden.
Behandeling van diarree bij de kat
– Ondersteunende behandeling
- Dieet: een goed verteerbaar dieet kan de klachten verminderen. U kunt een beetje kip of vis en rijst koken. Voor de langere termijn is het belangrijk om een compleet dieet te geven met de juiste samenstelling. Veel voedingsfabrikanten maken speciale diëten voor katten met diarree.
Een kat moet elke dag eten. Een dag geen eten geven is niet verstandig - Infuus: dieren die te weinig drinken moeten vocht per infuus krijgen
- Probiotica: hoewel er verschillende probiotica worden aangeboden, staat het onderzoek naar maagdarmbacteriën nog in de kinderschoenen
– Gerichte behandeling
De behandeling van diarree bij de kat verschilt per oorzaak. In sommige gevallen is de behandeling kort. Andere behandelingen moeten levenslang gegeven worden. Omdat alle medicijnen ook bijwerkingen hebben, raden wij u aan om eerst te (laten) onderzoeken wat de oorzaak is van de diarree en dan pas te beginnen met een behandeling.
- Anti parasitaire middelen: Er zijn meerdere soorten medicijnen tegen verschillende soorten parasieten. We raden aan om eerst ontlastingsonderzoek te doen. Om her-besmetting te voorkomen zijn vaak hygiëne maatregelen nodig
- Dieet: bij een voedselallergie is een specifiek dieet nodig
- Verteringsenzymen: zijn geïndiceerd bij EPI
- Vitamine B12: bij lage bloedwaarden kan vitamine B12 per injectie worden gegeven
- Weerstand verlagende medicijnen: zijn geïndiceerd bij IBD
- Cytostatica: zijn zinvol bij hardnekkige IBD en maligne lymfoom
- Operatie: een plaatselijk afwijkende darm kan soms chirurgisch verwijderd worden
- Behandeling van andere ziekten
Prognose en levensverwachting van de kat met diarree
De prognose van darmproblemen bij de kat is sterk afhankelijk van de oorzaak van de problemen. Hoe eerder de oorzaak wordt opgespoord en behandeld, des te groter de kans, dat er geen blijvende schade is opgetreden en dat de kat herstelt.
Welkom bij de dierenarts-specialist
Endoscopie van maag en dunne darm
De internist krijgt elk jaar meer dan 500 honden en katten doorverwezen met chronische maag- en darmklachten. Heeft uw kat aanhoudende maag-darmklachten? Dan kunt u terecht bij de maagdarm poli.
