Stembandverlamming bij de kat
Een stembandverlamming (larynxparalyse) is bij de kat, in tegenstelling tot de situatie bij de hond, een vrij zeldzame aandoening.
Beeld bij keelinspectie
De gemiddelde leeftijd waarop de diagnose wordt gesteld is 12 jaar (spreiding van 8 tot 16 jaar). De ziekte kan zowel bij katers als poezen worden aangetoond en katten van alle rassen kunnen de aandoening krijgen. In het ergste geval kan een dier overlijden aan de complicaties van deze aandoening. De benauwdheid is in de meeste gevallen met een operatie te verhelpen.
Verschijnselen stembandverlamming
De ziekte verloopt geleidelijk. Katten vertonen vaak al langere tijd milde klachten voordat de diagnose wordt gesteld.
Hoewel het probleem continu aanwezig is, zijn katten met een stembandverlamming vaak aanvalsgewijs benauwd. Een aanval start vaak als de kat probeert te spinnen. Bij een aanval produceert de kat vaak een hoge zachte toon bij het inademen. De buik en borstingang wordt bij inademen naar binnen gezogen.
Oorzaak stembandverlamming
In de meeste gevallen wordt de stembandverlamming veroorzaakt door slijtage van zenuwcellen in de hersenen. Soms is er een andere oorzaak aan te wijzen:
- Aangeboren
- Trauma / operatie
- Een tumor in het halsgebied of borstkas
- Spier- of zenuwziektes
- Trage schildklierfunctie
Diagnose stembandverlamming
De diagnose larynxparalyse wordt gesteld met behulp van keelinspectie / bronchoscopie.
Behandeling stembandverlamming
De behandeling bestaat uit een operatie. De behandeling van larynxparalyse is gericht op het wijder maken van de stemspleet, zodat de ademhaling ongehinderd kan plaatsvinden.
Hiervoor zijn in de loop der jaren vele technieken ontwikkeld. Alle technieken hebben dit zelfde doel maar ook hetzelfde nadeel:
De stemspleet kan bij het slikken niet meer volledig sluiten
In de afgelopen jaren heeft één techniek zich onderscheiden die zeer succesvol is en bovendien maar weinig complicaties met zich mee brengt. Dit is de zogenaamde unilaterale crico-arytenoid lateralisatie, ook wel bekend als de “Tie-back” methode. Hierbij wordt het (bovenste) aanhechtingspunt van de stemband wat naar achteren en opzij getrokken:
De verlamde spier wordt als het ware vervangen door een hechting
Prognose stembandverlamming
De belangrijkste complicatie na een larynxparalyse operatie is de mogelijkheid dat het dier zich verslikt.
Bij sommige dieren met een stembandverlamming blijkt op termijn toch sprake te zijn van een zenuw-spier aandoening, waardoor de slokdarmfunctie afneemt. De kans op verslikken neemt bij die dieren toe.
Omdat de luchtwegen van de kat nauw zijn, heeft de operatie bij een de kat een groter risico dan bij de hond.
Aandoeningen met vergelijkbare problemen
Tumoren van de stembanden of luchtpijp kunnen vergelijkbare klachten geven en komen bij de kat vaker voor dan bij de hond.
