Myasthenia gravis

Myasthenia gravis is een spierziekte. Spieren worden ongevoelig voor de aansturing door zenuwen. De symptomen zijn afhankelijk van de spieren die zijn aangetast:

De slokdarm-spieren: de hond regurgiteert (opgeven van slokdarminhoud).
De spieren van ledematen: de hond kan maar enkele meters lopen.

Myasthenia gravis is een ernstige ziekte. Veel dieren verslikken zich en overlijden aan de gevolgen van een longontsteking.

Wat is Myasthenia Gravis?

Bij Myasthenia Gravis (MG) is de verbinding tussen zenuw en spier aangetast. De zenuw stoot nog wel het stofje acetylcholine uit, maar de receptoren op de spieren, die het stofje moeten herkennen en de spier moeten activeren, zijn grotendeels verdwenen. Het lichaam heeft deze receptoren zelf verwijderd middels antilichamen (zie diagnose). Myasthenia Gravis is een auto-immuunziekte.

Twee vormen van Myasthenia gravis

De verkregen vorm. De problemen starten op volwassen leeftijd.
De aangeboren vorm (zeldzaam). De symptomen ontstaan meestal op een leeftijd van 6 tot 12 weken. De aangeboren vorm wordt vaker gezien bij de Jack Russell Terriër, de gladharige Fox terriër, de mini Teckel en de Springer Spaniel.

Bij de kat komt MG zelden voor. Katten met MG zijn vaak 2-3 of 9-10 jarige oud. De meeste kans op MG hebben Abessijnen en Somali.

Symptomen Myasthenia Gravis

Voedsel teruggeven en longontsteking

De meeste honden (84%) met de verkregen vorm van Myasthenia Gravis hebben een slokdarmverlamming (megaoesofagus). Soms is dit het enige probleem.
Door deze verlamming kan de slokdarm het eten niet naar de maag transporteren. Het eten blijft in de slokdarm staan. Soms hoort de eigenaar het eten en drinken klotsen in de slokdarm. Als de hond beweegt kan de slokdarminhoud naar de mond terugstromen. We noemen dit regurgiteren.
Omdat regurgiteren ook voor de hond zeer plotseling komt, kan de patiënt zich verslikken en een longontsteking krijgen: de hond heeft een pijnlijke hoest, koorts, wil niet eten en is algemeen ziek.

Niet kunnen lopen
Honden met een aantasting van de beenspieren kunnen vaak maar een paar meter lopen en gaan dan liggen. Vlak voordat de hond gaat liggen, loopt hij vaak stram en stijf. Na enkele minuten rust kan de patiënt weer een paar meter lopen.

Bij de kat
Bij de kat gaat het dan meestal om algehele spierzwakte en minder om slokdarmverlamming (40%)

Oorzaak van Myasthenia Gravis

Vaak is onduidelijk waarom de hond deze auto-immuunziekte heeft gekregen. In sommige gevallen wordt een tumor gevonden, waarbij de thymoom berucht is (zie onderstaande foto).

Diagnose Myasthenia Gravis

De beste test, de zogenaamde gouden standaard, is een antilichamen-test (bloedonderzoek). Deze test is bij 98% van de honden met de verkregen vorm van Myasthenia Gravis positief, maar bij honden met de aangeboren variant vaak negatief. Het bloed voor deze test moet worden opgestuurd naar de USA. De uitslag duurt enkele weken.
Sneller is de test die gedaan kan worden in de kliniek: bij honden en katten die algehele spierzwakte (dus ook van de ledematen) vertonen, wordt de Neostigmine- of Tensilontest gedaan in de kliniek. Na het inspuiten van het geneesmiddel neostigmine kan de hond beter lopen.
Een slokdarmverlamming en verslik-longontsteking kan worden vastgesteld met een röntgenfoto van de borstkas.
Nader onderzoek naar een onderliggende oorzaak (tumoren)

Een grote verlamde slokdarm (megaoesofagus) en een thymoom

Behandeling Myasthenia Gravis

Als een hond alleen een slokdarmverlamming heeft, wordt hij behandeld als elke andere vorm megaoesofagus: de hond moet in zittende houding eten en drinken (zie megaoesofagus).

Een hond met een aantasting van de beenspieren worden behandeld met een acetylcholine-esterase remmer. Door deze remmers blijft de acetylcholine langer bij de laatste receptoren van de spier, waardoor die beter gaat functioneren.

De meest gebruikte remmer is Mestinon (pyridostigmine). De dosering van het medicijn verschilt per patiënt. Als de dosering te laag of te hoog is, heeft de patiënt er geen profijt van. Daarom starten we met een lage dosering, die in stapjes van 10% wordt verhoogd totdat het gewenste effect is bereikt.
Het is erg lastig om de juiste dosis te vinden. Het kan soms weken duren voordat een acceptabele dosis gevonden wordt.

Mogelijke bijwerkingen van Mestinon zijn: misselijkheid, krampen, kwijlen, diarree, traanogen. Als er bijwerkingen zijn, moet de dosering soms worden verlaagd.

Aanvullende behandeling

Hoewel Myasthenia Gravis een auto-immuunziekte is, heeft het geven van prednisolon vaak geen toegevoegde waarde. Het medicijn geeft meer problemen dan dat het problemen oplost.
Bij een longonsteking worden vaak antibiotica voorgeschreven.

Prognose Myasthenia Gravis

Verkregen Myasthenia Gravis kan soms spontaan genezen. Deze genezing kan maanden op zicht laten wachten, gemiddeld 6 maanden.

Omdat de juiste dosering van de Mestinon lastig te vinden is en de kans op (fatale) longontsteking groot blijft, zijn de resultaten vaak matig.