Maligne lymfoom bij de hond

Maligne lymfoom is een van de meest voorkomende tumoren bij de hond. Bij deze vorm van kanker is sprake van een toename van lymfocyten (bepaalde witte bloedcellen) in de lymfeklieren of andere weefsels zoals milt, lever, neus, maag, darmen en huid. Een andere benaming voor Maligne lymfoom is ook wel lymfeklierkanker. 

Afhankelijk van de locatie van de tumor is de diagnose makkelijker of moeilijker te stellen. Bij de meest voorkomende variant, de multicentrische vorm, zijn meerdere onderhuidse lymfeknopen vergroot. De tumoren kunnen soms binnen enkele dagen sterk in omvang toenemen.

Leukemie is een variant van kanker van de lymfocyten waarbij het alleen in het beenmerg en mogelijk ook in het bloed aanwezig is. Lees meer over leukemie bij de hond op deze pagina.

Bloedonderzoek

Er zijn in de meeste gevallen geen tumorcellen in het bloed te zien bij een maligne lymfoom. Bij sommige varianten van maligne lymfoom en leukemie kan het calcium in het bloed zijn verhoogd. Dat kan dan een aanwijzing zijn voor kanker.

Weefselonderzoek

De diagnose maligne lymfoom wordt vaak gesteld door microscopisch onderzoek van een uitstrijkje. De cellen voor dit onderzoek worden met behulp van een injectienaald uit de dikte gezogen (lees meer op: biopten). Deze vorm van diagnostiek is vrijwel pijnloos (vergelijkbaar met bloedprikken) en anesthesie is niet nodig. In sommige gevallen zijn grotere weefselmonsters nodig.

Een PARR test op lymfklierweefsel kan gebruikt worden om een ontsteking met veel lymfocyten te onderscheiden van maligne lymfoom.

Op basis van immunologisch onderzoek kan maligne lymfoom worden ingedeeld als een T-cel of B-cel lymfoom, wat van belang is voor het succes van de chemotherapie (zie onder).

Chemotherapie bij maligne lymfoom

Voordelen:

Chemotherapie is de meest effectieve behandeling van maligne lymfoom
De meeste dieren hebben een normaal leven en lijken genezen.
Bij 95% van de dieren met maligne lymfoom is de tumor kort na het starten van de behandeling niet meer aan te tonen.
Meer dan 95% van de honden heeft geen of slechts geringe bijwerkingen van de chemotherapie.

Nadelen;

Een klein deel (< 5%) van de honden heeft noemenswaardige bijwerkingen van de chemotherapie (misselijkheid, diarree, blaasontsteking, slechte vacht of kaalheid, aantasting van het beenmerg).
Een deel van de gebruikte middelen kan het DNA beschadigen en zo kanker veroorzaken (de kans hierop is < 0,1%).
De hond zal de gebruikte middelen uitscheiden via speeksel, ontlasting en urine. Als uw hond u likt, of als u hem aait, komt u in aanraking met deze medicijnen.
De behandeling wordt in een beperkt aantal klinieken in Nederland gegeven.
De behandeling kost tijd en geld. De exacte kosten kunnen sterk variëren en zijn afhankelijk van de grootte van uw huisdier, het gekozen protocol en het succes van de behandeling. De geschatte kosten zullen tijdens het eerste consult worden besproken.
De tumor komt vaak na verloop van tijd weer terug.

Lees verder: chemotherapie.

Chemotoediening wordt bij honden vaak heel erg goed toegelaten

Succes van chemotherapie bij maligne lymfoom bij de hond

Het succes van de behandeling verschilt van dier tot dier. Sommige dieren leven nog jaren na een behandeling. Bij andere honden slaat de behandeling niet aan.

Bij de meest voorkomende vorm van maligne lymfoom bij de hond, de multicentrische vorm, leeft de helft van de honden nog na 1 jaar.
Een kwart van de honden is na twee jaar nog in goede gezondheid. Dit zijn allemaal gemiddelden, het is lastig te voorspellen voor het individu wat dit betekent.

Het succes verschilt ook per type lymfoom. Bij maligne lymfoom van de darmen is een behandeling van een grootcellig lymfoom met injecties effectiever dan met pillen. Bij een klein-cellig lymfoom is dit andersom.

B-cel en T-cel lymfomen worden vaak net iets anders behandeld. Bij een T-cel lymfoom wordt een aanvullend chemotherapie medicijn toegevoegd aan de behandeling (lomustine). Uit onderzoek is gebleken dat de gemiddelde hond met B-cel lymfoom langer leeft dan een hond met een T-cel lymfoom.

Het is niet altijd noodzakelijk om te weten of het een B-cel of een T-cel lymfoom is, bijvoorbeeld als chemotherapie geen optie is en er behandeld gaat worden met prednison of enzyme injecties (oncaspar). We zullen tijdens het consult overleggen over de toegevoegde waarde en de kosten van dit onderzoek voor de individuele patiënt.

Andere behandelingen dan chemotherapie bij maligne lymfoom

Prednison is een alternatieve behandeling voor maligne lymfoom. Prednison is goedkoper en ongevaarlijk voor omstanders. Het nadeel is dat prednison gemiddeld slechts enkele weken effect heeft en chemotherapie meerdere maanden. Prednison geeft over het algemeen meer bijwerkingen dan chemotherapie (veel drinken, veel plassen, toegenomen honger, hijgen).
Bestraling (radiotherapie) is mogelijk bij bepaalde gelokaliseerde vormen van lymfoom, en wordt ook vaker als aanvullende behandeling naast chemotherapie gestart. Het voordeel van bestralen is, dat het ongevaarlijk is voor de omstanders. Het kan dus ook worden gegeven bij honden die in huis wonen bij zwangere vrouwen en kleine kinderen. Het grootste nadeel van een bestraling zijn de relatief hoge kosten en het hoge aantal behandelingen. Bestraling is niet mogelijk bij het MCD, maar we werken nauw samen met de Universiteit van Utrecht, waar onze patiënten bestraald worden.
Chirurgie leidt bij maligne lymfoom vrijwel nooit tot volledige genezing. De tumor komt op een andere plek terug. Als de tumor bloedt of bijvoorbeeld de darm afsluit, wordt vaak toch besloten het weefsel chirurgisch te verwijderen. De chemotherapie kan gestart worden na de operatie.

Chemotherapie bij het MCD

Wij vinden het belangrijk dat u en uw hond een normaal leven kunnen leiden tijdens de behandeling. Uw hond moet kunnen rennen en spelen en zijn normale route kunnen lopen. Hij moet zin hebben in eten en niet overmatig drinken en plassen. Tijdens het eerste consult zullen we u uitgebreid voorlichten. Meer informatie kunt u vinden op onze pagina over chemotherapie.

Sommige mensen besluiten hierna dat ze hun hond niet willen behandelen. In die gevallen zullen we samen met de eigenaar kijken naar alternatieven. De eigenaren die wel kiezen voor een behandeling, zijn later vaak blij met de keuze die ze gemaakt hebben. Op deze wijze behandelen we jaarlijks ongeveer 50 dieren met maligne lymfoom.