Stembandverlamming bij de hond
Een stembandverlamming (larynxparalyse) is een veel voorkomende aandoening bij oudere honden van grote rassen. De ziekte verloopt geleidelijk. Als eerste verandert het stemgeluid van uw hond. In de loop van de tijd wordt het inademen steeds moeilijker. Uw hond wordt benauwd en ook hijgen geeft problemen. In het ergste geval kan een dier overlijden aan de complicaties van deze aandoening. De benauwdheid is in de meeste gevallen met een operatie te verhelpen. Larynxparalyse of stembandverlamming is typisch een aandoening van grotere en oudere honden.
Verschijnselen stembandverlamming
Honden met een stembandverlamming hebben een ander stemgeluid. De honden zijn schor, hees, rochelen, hoesten of hebben een ander bijgeluid bij het ademen.
De hond kan minder ver wandelen, is trager dan voorheen en spelen is meestal niet meer mogelijk.
Als het buiten koud is, vallen de klachten meestal mee. De meeste dieren komen in de problemen als het warmer wordt:
- Het dier wil hijgen om af te koelen, maar is hiervoor te benauwd.
- Door het moeilijke ademen zwellen stembanden op, waardoor het hijgen nog moeilijker wordt.
- Omdat het hijgen niet goed gaat, loopt de lichaamstemperatuur gevaarlijk op.
- De meeste honden raken in paniek.
Eerste hulp bij benauwdheid
- Zoek het dichtstbijzijnde koele plekje op en laat uw hond rusten.
- Koel uw hond door hem tot op de huid nat te maken.
- Zoek vervoer en ga zo snel mogelijk naar uw dierenarts. Doe de airco in de auto aan of doe de raampjes open.
- In veel gevallen is het nodig om uw hond iets rustgevends te geven (te sederen)
- Soms is het nodig om een buisje aan te brengen in de keel. Dit kan alleen als uw hond onder narcose ligt
- Bij honden met een dikke, dichte vacht is het soms nodig om het dier te scheren, zodat het sneller afkoelt
Oorzaak stembandverlamming
In de meeste gevallen wordt de stembandverlamming veroorzaakt door slijtage van zenuwcellen in de hersenen. Soms is er een andere oorzaak aan te wijzen:
- erfelijkheid
- trauma / operatie
- een tumor in het halsgebied (vaak een schildkliertumor)
- spier- of zenuwziektes
Rassen met stembandverlamming
De Labrador heeft de twijfelachtige eer om deze lijst aan te voeren. Maar ook bij Golden Retrievers, Sint Bernards, Newfoundlanders, Rhodesian Ridgebacks, Afghanen en Ierse Setters komt de aandoening bovengemiddeld voor.
Bij de Bouvier, Siberische Husky, Malamute, Bullterrier en Witte Herder is een erfelijke variant bekend.
Bij de Dalmatiërs, Rottweilers, Leonbergers en de Pyreneese Berghond is een spier-zenuwziekte beschreven waar de stembanden bij betrokken zijn.
Diagnose stembandverlamming
De diagnose larynxparalyse wordt gesteld met behulp van keelinspectie / bronchoscopie.
Behandeling stembandverlamming
De behandeling bestaat uit een operatie. Het rare blaffen blijft, maar het dier is niet meer benauwd. De behandeling van larynxparalyse is gericht op het wijder maken van de stemspleet, zodat de ademhaling ongehinderd kan plaatsvinden.
Hiervoor zijn in de loop der jaren vele technieken ontwikkeld. Alle technieken hebben dit zelfde doel maar ook hetzelfde nadeel:
De stemspleet kan bij het slikken niet meer volledig sluiten
In de afgelopen jaren heeft één techniek zich onderscheiden die zeer succesvol is en bovendien maar weinig complicaties met zich mee brengt. Dit is de zogenaamde unilaterale crico-arytenoid lateralisatie, ook wel bekend als de “Tie-back” methode. Hierbij wordt het (bovenste) aanhechtingspunt van de stemband wat naar achteren en opzij getrokken:
De verlamde spier wordt als het ware vervangen door een hechting
Prognose stembandverlamming
De belangrijkste complicatie na een larynxparalyse operatie is de mogelijkheid dat het dier zich verslikt.
Bij sommige dieren met een stembandverlamming blijkt op termijn toch sprake te zijn van een zenuw-spier aandoening, waardoor de slokdarmfunctie afneemt. De kans op verslikken neemt bij die dieren toe.
Met dit incidentele verslikken valt veel beter te leven dan met de ernstige benauwdheid en de gevolgen hiervan bij niet geopereerde honden.
In het MCD worden, sinds 1995, ieder jaar wel 15 tot 20 honden met larynxparalyse geopereerd. In vrijwel alle gevallen leidt de operatie tot goed herstel.
Aandoeningen met vergelijkbare problemen
Bij kleine honden met een korte neus is meestal sprake van een samengevallen strottenhoofd (larynxcollaps). ?Tumoren van de stembanden komen ook voor, maar zijn relatief zeldzaam.
