Vraag en antwoord over dierfysiotherapie

Dierfysiotherapie is te vergelijken met fysiotherapie voor mensen. Net als bij de mens revalideren dieren beter met de juiste begeleiding en oefeningen. Dierfysiotherapie speelt dan ook een belangrijke rol bij het oplossen of verminderen van pijn of klachten die uw hond of kat ervaart tijdens het bewegen. Wij beantwoorden op deze pagina de meest voorkomende vragen over dierfysiotherapie. 

Waar moet ik aan denken bij dierfysiotherapie?

Een dierenfysiotherapeut is in eerste instantie ook een fysiotherapeut voor mensen, waarna hij/zij zich specialiseert tot dierenfysiotherapeut. Dierfysiotherapie bestaat uit verschillende onderdelen, met als gezamenlijk doel het lichaam zo pijnvrij en optimaal mogelijk te laten functioneren. Denk daarbij aan manuele therapie, oefentherapie, mobilisatie, shockwave, tape, Tens of EMS, maar ook aan laser– en hydrotherapie en oefeningen voor thuis. We leggen u hieronder graag uit wat deze verschillende therapieën betekenen en wat voor effecten deze op het lichaam hebben.

Waarom kiest u voor dierfysiotherapie?

Waarom kiest u voor dierfysiotherapie? Als dieren pijnklachten ervaren gaan ze al snel compenseren met de rest van het lichaam en dat heeft effect op hun bewegingspatroon. Een kleine verstoring van het bewegingspatroon kan zich hierdoor makkelijk ontwikkelen tot een groot probleem in de beweging van het dier. De dierenfysiotherapeut behandelt problemen met betrekking tot het bewegingsapparaat (spieren, pezen, gewrichten en banden). Er zijn verschillende uiteenlopende redenen waarbij dierfysiotherapie zou kunnen helpen. Enkele voorbeelden daarvan zijn:

– Ondersteuning van de revalidatie na een operatie
– Hernia patiënten. Zowel conservatief als na een operatie
– Ondersteunend bij dieren met artrose
– Preventief en in geval van blessure bij sporthonden
– Dieren met overgewicht

Hoe kan het dat mijn dier sneller revalideert met fysiotherapie na een orthopedische operatie?

Een dierenfysiotherapeut kunt u enkele dagen na de operatie van uw dier al bezoeken. Door het toepassen van manuele therapie, shockwave therapie of hydro- en lasertherapie is uw dier sneller pijnvrij na de operatie. Dit komt doordat deze behandelingen zorgen voor een betere doorbloeding, betere zuurstoftoevoer en ontspanning. Ook behandelt de dierenfysiotherapeut tijdens deze behandelingen de onderdelen van het lichaam die extra belast worden. Uw dier zal immers het geopereerde gebied proberen te ontzien, wat betekent dat uw dier dit ergens anders in het lichaam compenseert. De dierenfysiotherapeut heeft deze extra belasting en compensatie tijdig door en kan zo voorkomen dat uw dier op andere plekken in het lichaam pijn of ongemak gaat ervaren.

Botten, spieren en pezen hebben een aantal weken nodig om weer aan elkaar te groeien en te herstellen na een operatie. Veelal krijgt u het advies om uw dier voor een aantal maanden strikte rust te geven, in de bench en aan de lijn. Deze beperkte lichamelijke inspanning zorgt voor een afname van de bespiering van uw dier. Tijdens fysiotherapie zal de dierenfysiotherapeut gecontroleerde oefeningen doen samen met uw dier, wat zorgt voor minder spierafname. Dat zorgt er weer voor dat uw dier na de revalidatie periode sneller in de oude conditie is dan een dier wat geen fysiotherapie krijgt.

Hoe kan een dierenfysiotherapeut mijn hond met een hernia helpen?

Een hernia is een aandoening waarbij de inhoud van de tussenwervelschijf tegen het ruggenmerg en de zenuwen aan drukt. Dit doet pijn en geeft soms ook klachten zoals verlamming. De symptomen hangen af van waar de hernia zich bevindt. Sommige dieren worden eraan geopereerd, maar in sommige gevallen wordt ervoor gekozen om niet te opereren. In beide gevallen kan fysiotherapie positief bijdragen aan het herstel van de hernia patiënt.

Afhankelijk van wat het grootste probleem is bij de hond of kat maken we een behandelplan. We richten ons bij een (gedeeltelijk) verlamde hond in eerste instantie op het terugkrijgen van lichaamsfunctie. Door op verschillende manieren de zenuwen te stimuleren willen we het natuurlijke genezingsproces ’triggeren’.

Honden die al wel een zelfstandige loopfunctie hebben, kunnen nog wel behoorlijk gevoelig zijn rondom het operatiegebied. Het is een behoorlijke ingreep. Ook als er een conservatief beleid is opgesteld waarbij de hond of kat wel zelfstandig kan lopen, is het goed om te checken of dit volledig pijnvrij is. Daarnaast is het cruciaal om te controleren of er geen compensatieklachten worden opgebouwd, zoals lopen met een bolle rug.

Kan een dierenfysiotherapeut iets doen aan de artrose bij mijn dier?

Artrose is beschadiging en slijtage van het kraakbeen in een gewricht. Als deze slijtage begonnen is, is dat proces onomkeerbaar. Wat u kunt doen, is zorgen dat de slijtage minder snel verergert en dat uw dier minder pijn ervaart van de artrose. Beweging is bij een dier met artrose belangrijk, maar moet wel gecontroleerd. Een dierenfysiotherapeut kan u daarbij helpen. Door beweging worden de spieren van uw dier sterker en de gewrichten soepel. Sterke spieren zorgen dat de gewrichten minder zwaar belast worden, er komt minder druk op de gewrichten. Ook in het geval van artrose kunnen dieren last krijgen van compensatieklachten en overbelasting van de gezonde lichaamsdelen. Fysiotherapie kan bijdragen aan een betere houding.

Mijn hond en ik doen fanatiek aan sport, is het verstandig om een dierenfysiotherapeut in te
schakelen?

Ja, eens in de zoveel tijd uw hond laten controleren is een goed idee. Soms preventief als een soort ‘APK-tje’. Mogelijk heeft de hond al milde klachten, maar zijn deze niet zichtbaar tijdens het beoefenen van de sport. Dieren laten het niet altijd meteen zien als ze ergens pijn of ongemak ervaren. In dit geval wilt u natuurlijk voorkomen dat er wel duidelijke klachten ontstaan.

Ook kan de dierenfysiotherapeut met u bespreken waar u op kunt letten tijdens het uitvoeren van de sportactiviteiten. In de paardensport is het tegenwoordig al heel normaal om een dierenfysiotherapeut in te schakelen. Het mobiel houden van je dier, zorgt voor betere prestaties in het werkveld/sportgebied.

Wat is ‘manuele therapie’?

Met manuele therapie worden vooral de ‘hands on’ technieken bedoeld. Dit kan bijvoorbeeld massage zijn. Dieren die pijn hebben spannen, net als mensen, de spieren aan. Door die spierspanning krijgen de spieren een slechtere doorbloeding en minder zuurstof, wat zorgt voor nog meer pijn en nog meer spierspanning. Met massage zorgt de dierenfysiotherapeut voor een betere doorbloeding en zuurstoftoevoer naar de spieren en komt uw dier uit de vicieuze cirkel. Goed doorbloed weefsel herstelt sneller. Door massagetechnieken toe te passen zullen de gespannen, pijnlijke spieren meer ontspannen.

Onder manuele therapie valt ook mobilisatie. Mobilisatie is het bewegen van gewrichten en spieren. Stijve of pijnlijke gewrichten en spieren krijgen zo hun functie weer terug.

Wat is oefentherapie?

Oefentherapie bestaat uit een verzameling van verschillende lichamelijke oefeningen met en zonder attributen. Soms kunnen dieren een bepaalde lichaamsregio ontzien vanwege pijn. Met verschillende oefeningen wordt het dier gestimuleerd om de aangedane lichaamsregio te gebruiken. Zo wordt de kracht in de aangedane lichaamsregio verbeterd. Het is belangrijk om dit soort oefeningen onder begeleiding van een dierenfysiotherapeut te doen, verkeerd uitvoeren van de oefeningen kan namelijk het tegenovergestelde effect veroorzaken. Daarnaast wordt een dier door de oefeningen bewuster van zijn lichaam en gaan de spieren beter samenwerken, wat resulteert in een betere balans en coördinatie.

Wat doet shockwave therapie?

Met het shockwave apparaat produceren we geluidsgolven. De geluidsgolven die op het weefsel botsen leveren energie op en die energie kunnen we heel doelgericht gebruiken voor het behandelen van verschillende orthopedische aandoeningen bij de hond en kat.

Shockwave therapie kan ingezet worden bij o.a.;
– artrose
– spondylose
– heup- en elleboogdysplasie
– revalidatie na een orthopedische operatie
– pees- en spierproblematiek
– wondgenezing
– botgenezing na een fractuur
– botgenezing na standscorrectie

Is shockwave therapie pijnlijk?

Van de eerste generatie shockwave apparaten is bekend dat de patiënten onder narcose moeten voor een behandeling omdat de behandeling pijnlijk is.
Met de huidige shockwave apparatuur doen de behandelingen geen pijn. Een patiënt hoeft voor een shockwave behandeling bij de afdeling Orthopedie dus niet onder narcose.

Waarom krijgt mijn dier hydrotherapie?

Hydrotherapie kan op verschillende manieren bijdragen aan een positief effect voor uw dier. Door de tegendruk van het water ontstaat er een massage effect. De spieren en gewrichten krijgen ondersteuning van het water. Dieren tillen hun poten hoger op en zetten ze zachter neer. Dit heeft minder impact op de gewrichten, terwijl het toch de spierkracht en bewegingsmogelijkheid van het gewricht vergroot. Ook zorgt de warmte van het water voor bloedvatverwijding waardoor de aangedane lichaamsregio meer zuurstof ontvangt, wat weer zorgt voor sneller herstel. De loopband die in het bad zit zorgt voor een constante snelheid en rechtlijnige, gecontroleerde beweging.

Wat doet lasertherapie?

Laserlicht activeert de energiefabriekjes die zich in de cellen van het lichaam bevinden (mitochondriën). Een verhoogde activiteit van deze energiefabriekjes zorgt ervoor dat ontstekingen en pijn sneller verdwijnen en dat het weefsel zich sneller herstelt. Lasertherapie kan daardoor worden ingezet voor verschillende doeleinden. Bij de afdeling Orthopedie gebruiken we laser onder andere bij: revalidatie na operatie, peesontstekingen, wonden, hernia’s, fracturen en artrose.

Zijn hydrotherapie, lasertherapie of shockwave therapie altijd in combinatie met fysiotherapie?

Nee hoor dat hoeft niet. Fysiotherapie, hydrotherapie, lasertherapie en shockwave therapie kunnen zowel gecombineerd als los van elkaar worden toegepast. Wat de beste behandeling is voor uw dier hangt af van verschillende factoren en gaat altijd in overleg met de behandelend dierenfysiotherapeut en/of dierenarts.

Gebruikt een dierenfysiotherapeut ook wel eens tape?

Tape wordt niet standaard toegepast binnen een behandeling van de dierenfysiotherapeut. De doelen van tapen lopen uiteen, meestal wordt het toegepast om het dier meer bewust te maken van een lichaamsdeel, zoals bijvoorbeeld bij een gedeeltelijk verlamde achterhand. De tape trekt namelijk een beetje aan de haren en hierdoor wordt het dier alerter op de getapete lichaamsregio.

Wat is Electromyostimulatie(EMS) en Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie (TENS)

EMS wordt voornamelijk ingezet bij patiënten die uitvalsverschijnselen hebben door een hernia in de rug. Normaal gesproken sturen de hersenen een elektrisch impuls over het ruggenmerg naar de spieren. Bij dieren met een neurologisch letsel is deze aansturing verstoord. De signalen komen niet of minder goed aan. Tijdens een EMS behandeling wordt er met een apparaat elektrische impulsen afgegeven aan de spieren die niet of minder goed aangestuurd worden, meestal van de achterpoten. De spieren worden nu gestimuleerd om zich aan te spannen. Zelfs loopbewegingen kunnen nagebootst worden terwijl de hond hier zelf op dat moment niet toe in staat is. We hopen dat er dan een omgekeerd effect plaatsvindt, dat de zenuwen weer gaan functioneren en dat de hersenen uiteindelijk deze impulsen weer oppakken.

TENS kan ook helpen om pijnklachten te verminderen. Het apparaat maakt gebruik van de pain-gate theory. Als een pijnprikkel binnenkomt, gaat deze via de zenuwen naar het ruggenmerg en vervolgens naar de hersenen. Als er een onschadelijke prikkel naar de hersenen wordt gestuurd, bijvoorbeeld de trilling van het TENS apparaat, beïnvloedt dat de pijnprikkel. Dit komt omdat er maar één prikkel tegelijk naar de hersenen kan worden gestuurd. Pijn wordt gedempt door de impuls van de trilling. Bij bijvoorbeeld artrose kunnen omliggende spierstructuren als pijnlijk worden ervaren, TENS gebruikt men niet voor een pijnlijk gewricht maar kan wel helpen wanneer de omliggende spieren pijnlijk zijn.

Even voorstellen

Wanneer u kiest voor revalidatie van uw hond of kat bij het Medisch Centrum voor Dieren, is uw huisdier in handen van goed geschoolde en ervaren therapeuten. Louise Hol, Mirthe Verburg en Ineke Hage-Schurer stellen zich aan u voor op de medewerkers pagina.

Vragen

Heeft u nog vragen over dierfysiotherapie of wilt u weten wat de behandelmogelijkheden zijn voor uw dier? U kunt contact opnemen door te bellen naar 020-7400 600 en kies voor de afdeling Orthopedie.